Eye Movement Desensitization and Reprocessing
Wat is EMDR?
Eye Movement Desensitization and Reprocessing is een kortdurende behandelmethode om nare ervaringen te verwerken. Letterlijk vertaald betekent het: ‘door oogbeweging opnieuw beleven van de ingrijpende gebeurtenis(sen), deze verwerken en emotionele reacties ontladen.’ Door EMDR blijkt het mogelijk om een ‘bevroren’ reactie op een traumatische ervaring te laten verdwijnen zonder uitgebreide gesprekken en in relatief korte tijd. Bij de behandeling van PTSS staat EMDR in de categorie van therapieën met de hoogste effectiviteit.
Hoe gaat EMDR in z’n werk?
De therapeut zal je vragen om terug te denken aan de gebeurtenis, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. De bedoeling is eerst om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal u vragen om de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu wordt dit gecombineerd met een afleidende stimulus met behulp van een professionele EMDR-kit. Na elke stimulusset wordt u gevraagd u te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt. De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties.
Het is verstandig om direct na een EMDR sessie rustig aan te doen. U kunt zich wat vermoeid voelen en de eerste dagen erna extra emotioneel zijn. Opmerkelijke klachten of veranderingen behoren in de volgende sessie besproken te worden.
Wat is het effect van EMDR?
De aangeboden stimulatiesets zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker om aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. Vaak veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Ook kunnen er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in je levensgeschiedenis.
Wat is het werkingsmechanisme van EMDR?
Hoe EMDR precies werkt is nog niet helemaal duidelijk. De meest gangbare verklaring voor de effecten van EMDR is dat de behandeling een herschikking in de verschillende geheugennetwerken stimuleert, waardoor de herinnering losgekoppeld wordt van de oorspronkelijke hevige emoties.
Voor wie is EMDR geschikt?
Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Doorgaans verwerken zij deze ervaringen op natuurlijke wijze. Soms ontwikkelen zich echter psychische klachten na het trauma. Iemand kan last krijgen van ongewilde, zich opdringende herinneringen aan de schokkende gebeurtenis, waaronder angstwekkende herinneringsbeelden (flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn depressies, angst- en paniekstoornissen. Als er aan bepaalde criteria wordt voldaan spreekt men van een post-traumatische stress-stoornis (PTSS).
De ervaringen met de toepassing van EMDR hebben in de afgelopen jaren laten zien dat het mogelijk is ook andere psychische aandoeningen te behandelen met deze methode. Te denken valt aan klachten die gepaard gaan met vermijdingsgedrag, somberheid en/of gevoelens van angst, schaamte, verdriet, schuld of boosheid en eetproblemen. Uitgangspunt is telkens dat deze klachten zijn ontstaan als gevolg van één of meer beschadigende ervaringen. Daarmee worden gebeurtenissen bedoeld die dusdanige sporen hebben nagelaten in het geheugen van de persoon, dat hij of zij er nu nog steeds last van heeft.